Wakacje, dużo wolnego czasu, wyjazdy na obozy, "wolna chata", gdy rodzice pracują - wszystko to sprzyja podjęciu przez dorastające dziecko decyzji o rozpoczęciu współżycia. I dobrze, gdy to faktycznie przemyślana decyzja, a nie spontaniczne działanie po alkoholu. Czy rodzice mają wpływ na przebieg "pierwszego razu" swojego dziecka?
tak, po uzyskaniu pełnoletności
13%
tak, nie byłe(a)m jednak pełnoletnia
14%
nie w czasie wakacji. Podczas innej przerwy od szkoły
9%
nie, zupełnie w innych okolicznościach, jako osoba pełnoletnia
48%
to jeszcze przede mną
16%
Trudno ci wyobrazić sobie bardziej krępującą sytuację niż rozmowa o seksie z własnym dzieckiem? Podobne obawy ma wielu rodziców nastolatków. W domach, w których zawsze o sprawach związanych z ciałem mówiło się bez skrępowania, przebiega to łatwiej. Ale rozmowa z dzieckiem o seksie to nie tylko poruszanie tematów intymnych, ale także, a może przede wszystkim, przyznanie, że młody człowiek na zawsze opuszcza dzieciństwo, a my, rodzice, musimy się z tym pogodzić.
Za wcześnie, za późnoOczywiście wiemy, że zanim dziecko rozpocznie współżycie, powinniśmy z nim porozmawiać, choćby po to, żeby odkłamać teorie i mity, które zdążyło już zasłyszeć od kolegów. Gdy jednak przymierzamy się do tematu, czujemy, że to za wcześnie, że wychodzimy przed szereg, bo przecież u córki wciąż lalka na półce, u syna kolekcja matchboxów... Jak wyczuć ten moment, żeby się nie spóźnić z dobrymi radami?
- Dziecko jest istotą seksualną w momencie, kiedy się rodzi. Już wtedy, gdy dziecko oswaja się z własną seksualnością, poznaje różnice między płciami, rodzic powinien mu w tym towarzyszyć. Jeśli pomaga dziecku przejść przez różne etapy rozwojowe i pogodzić emocjonalność z potrzebami biologicznymi, może być spokojny o wakacyjny wyjazd dziecka i jego ewentualną inicjację - mówi Krzysztof Sarzała, szef Centrum Interwencji Kryzysowej w Gdańsku i gdańskiego oddziału Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.I tak zrobią swojeCzęść rodziców od razu zakłada, że ich wkład jest bez sensu, bo młodzi i tak zrobią swoje.
- Miałam niecałe 15 lat, gdy przeżyłam swój pierwszy raz. Wcześniej mama rozmawiała ze mną i na temat płodności, i na temat antykoncepcji. Mimo to, gdy przyszło co do czego, nie zabezpieczyłam się, bo zabrakło czasu - opowiada Katarzyna z Gdańska. - Miałam dużo szczęścia i, choć nic złego się nie stało, po latach żałuję, że ten pierwszy raz wyglądał właśnie tak.Jednorazowe rozmowy (przeprowadzane np. przed wyjazdem na obóz) mogą nie być tak skuteczne jak spójna postawa wychowawcza, przygotowująca dziecko m.in. na dobry "pierwszy raz".
Ciało jest ważneWarto uświadamiać młodym, że powinni darzyć szacunkiem swoje ciało i emocje, że seks to coś, co robi się w relacji z drugą osobą, w zgodzie ze sobą, że strach np. przed zerwaniem jest bardzo złym doradcą i nie wolno ulegać takiemu szantażowi.
- Dobrze, gdy dziecko wie, że jego ciało jest ważne, że to, co z nim robi ma znaczenie dla jego życia, dlatego ciało trzeba szanować i dbać o jego komfort - mówi Katarzyna Wieczorek, psycholog i psychoterapeuta z Ośrodka Psychoterapii i Rozwoju Osobowości Mila w Gdańsku, związana także z Fundacją Wspierania Rodzin Przystań. - To od rodziców dziecko powinno się dowiedzieć, że to, co czuje, potrzeby ciała są naturalne. Jeśli dziecku od jego najmłodszych lat będziemy wprost odpowiadać na wszystkie zadawane pytania, zbudujemy zaufanie, które da dziecku poczucie bezpieczeństwa w każdej sytuacji. Rozmawiaj "od zawsze"Jak z nastolatkiem rozmawiać, żeby go nie spłoszyć, a także by samemu nie stracić rezonu? Jeśli nie robiliśmy tego wcześniej, może być trudno, bo rolę informatorów przejmą najczęściej rówieśnicy.
Podejmując temat pamiętaj, żeby nie straszyć. Przecież intymne relacje z bliskim człowiekiem są czymś dobrym i powinny się dobrze kojarzyć. Pamiętaj też, że aktywność seksualna jest sprawą intymną i nie wolno za mocno wypytywać syna lub córki o to z kim, jak i co robi w tym zakresie. Raczej pokaż, że jesteś otwarty na wszelkie pytania i bądź przygotowany do odpowiedzi merytorycznie.
Jeśli nastolatek czuje się zbyt skrępowany rozmową wprost, warto wiedzieć, że czasem łatwiej rozmawia się o seksie na przykładzie innych osób, nawet fikcyjnych. Wykorzystaj oglądany film, artykuł w gazecie, historie o znajomych. Można też podsunąć dziecku wartościowe źródła wiedzy: książki lub sprawdzone artykuły w magazynach lub internecie.
Powiernik spoza bliskiej rodzinyJeżeli widzisz, że dziecko nie chce rozmawiać na ten temat z tobą, nie obrażaj się. Wyniki badań pokazują, że 95 proc. nastolatków, którzy rozpoczęli aktywność seksualną przed 18. rokiem życia nie powiedziało o tym rodzicom. Powiedz dziecku, że o tych rzeczach, jeśli woli, może porozmawiać z kimś innym. Jeśli w jego otoczeniu jest taka zaufana osoba: nauczyciel, pedagog, ciocia, nastolatek, to może porozmawiać właśnie z nimi.
Działaj zawczasuPrzygotowując dzieci na przestąpienie progu dorosłości musimy bez zbędnego straszenia omówić też sytuacje potencjalnie niebezpieczne i zachowanie młodego człowieka w zetknięciu z nimi.
- Jak ludzie zachowują się pod wpływem alkoholu, dopalaczy, uświadomić młodzież, że jest coś takiego jak gwałt randkowy, że nie należy przyjmować od przypadkowych, obcych osób zaproszenia na grilla, imprezę, a ryzykowne sytuacje od razu należy zgłaszać rodzicom lub innym dorosłym - wymienia Krzysztof Sarzała. - Dziecko musi wiedzieć, że cokolwiek się mu przytrafi, nie będzie z tym samo, że może i powinno szukać pomocy, że rodzicowi może wszystko powiedzieć, a ten natychmiast je wesprze.Gdy nadchodzi kryzysTo nie musi być ciąża lub choroba przenoszona drogą płciową. Czasem dziecko zadziała pod wpływem
impulsu, a później żałuje. Bywa, że okazuje się, iż "dowód miłości" zadziałał tylko na chwilę, a chłopak i tak odszedł. Albo nastolatek zrobił coś pod wpływem środków odurzających: dopalaczy, alkoholu i czuje, że nie do końca miał kontrolę nad tym, co robi. Cokolwiek zdarzyło się twojemu dziecku, zawsze bądź dla niego wsparciem. Nie pouczaj, daruj sobie "a nie mówiłam".
Bądź rodzicem, któremu dziecko może wszystko powiedzieć nie bojąc się, że zostanie osądzone i odrzucone.
- W takiej sytuacji rodzice muszą pamiętać, że ich dzieci wchodząc w dorosły świat też są przestraszone, pełne obaw, oczekiwań i nie zawsze wszystko wychodzi tak, jak sobie tego życzyły. Rolą rodzica jest być z dzieckiem, cokolwiek mu się przytrafi i murem stać po jego stronie - mówi Katarzyna Wieczorek. - Pokazać, że porażka jest lekcją, która służy temu, by następnym razem było lepiej.Zasada ograniczonego zaufaniaNie zabraniaj dziecku wyjazdu na wakacje, bo boisz się, że nie dość dobrze przygotowałeś je do takich wyzwań. W grupie rówieśników dzieci robią rzeczy, których nigdy nie zrobiłyby same. Czasem nastolatek ulega presji, nie umie odmówić, czasem chce się popisać.
Lepiej pozawalać i sprawdzać, niż zabraniać. Sprawdzić można np. miejsce, do którego jedzie, towarzystwo, w którym się obraca, opiekę. Kiedy coś was zaniepokoi, należy natychmiast reagować.
Każdy dorosły powinien mieć świadomość tego, że każde dziecko kiedyś wkroczy w dorosłość - to nieuniknione. Ważne jest to, jaki kapitał uda mu się wynieść z domu.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy