Zmniejszyła się liczba dzieci zgłaszanych do adopcji w trójmiejskich ośrodkach, niestety ostatnie dwa lata to również mniej zakończonych procedur adopcyjnych. Sam proces adopcji w Trójmieście trwa około dwóch lat. Oczywiście czas kwalifikacji zależy od indywidualnych predyspozycji kandydatów oraz tego, ilu jest chętnych. Jak przekonują pracownicy ośrodków, ta długa droga wymaga cierpliwości, ale to czas intensywnych przygotowań, kiedy kandydaci uczą się roli rodzica adopcyjnego.
procedury są zbyt uciążliwe i długo trwają
60%
dofinansowania do zabiegów in vitro
6%
brak odpowiedniego wsparcia finansowego dla takich rodzin
9%
trudno jest adoptować niemowlaka przez długi okres oczekiwania
25%
W województwie pomorskim działają dwa ośrodki adopcyjne -
Pomorski Ośrodek Adopcyjny w Gdańsku oraz
Ośrodek Adopcyjny Fundacji "Dla Rodziny". Tylko w ubiegłym roku pod ich opiekę trafiło 417 dzieci, a tylko 96 z nich zostało adoptowanych.
W ostatnich latach dzieci zgłaszanych do adopcji jest coraz mniej. Tylko do Pomorskiego Ośrodka Adopcyjnego w roku 2012 trafiło ich aż 871, a w ubiegłym roku było ich już 269.
- Zgodnie z prawem do ośrodka adopcyjnego zgłaszane są wszystkie dzieci z uregulowaną sytuacją prawną. Oznacza to, że rodzice biologiczni dziecka wyrazili zgodę na jego przysposobienie, bez wskazywania osoby przysposabiającej, są pozbawieni władzy rodzicielskiej wobec dziecka lub nie żyją - mówi Joanna Bartoszewska, dyrektor Pomorskiego Ośrodka Adopcyjnego.Jak wyjaśnia, nie każde dziecko zgłoszone do adopcji otrzymuje kwalifikację. Podczas podejmowania decyzji główną przesłanką jest dobro dziecka.
- Większość dzieci z uregulowaną sytuacją prawną nie jest gotowa, by znaleźć się w rodzinie adopcyjnej. Przeważnie przebywają one w rodzinach zastępczych spokrewnionych u dziadków, wujostwa itp., bądź nie wyrażają zgody na przysposobienie i posiadają silne więzi emocjonalne z opiekunami - dodaje.Decyzję o kwalifikacji dziecka do adopcji ośrodek podejmuje w oparciu o zebrany materiał diagnostyczny. Kluczowe jest tu zweryfikowanie gotowości dziecka do adopcji oraz jego zdolności do nawiązania więzi w nowej rodzinie.
Kto może adoptować dziecko?
Adopcja to bardzo złożony proces, który musi być odpowiednio przygotowany i przemyślany przez kandydatów, wymaga dużego zaangażowania i cierpliwości.
Procedury adopcyjne są szczegółowo określone przez ustawę o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz kodeks rodzinny i opiekuńczy. W myśl przepisów "przysposobić dziecko może osoba pełnoletnia, mająca pełną zdolność do czynności prawnych, której kwalifikacje osobiste uzasadniają, że będzie należycie wywiązywała się z obowiązków przysposabiającego".
- A więc adoptować może małżeństwo bezdzietne, bądź posiadające własne dzieci lub też osoba niebędąca w związku małżeńskim. Jednak przysposobić wspólnie mogą tylko małżonkowie. Istotna jest również różnica wieku między rodzicami adopcyjnymi i dzieckiem. Kodeks nie precyzuje tego zagadnienia, stwierdzając jedynie, że: "między przysposabiającym i przysposobionym powinna istnieć odpowiednia różnica wieku". Praktyka wskazuje jednak, że wymiar tej różnicy nie powinien przekraczać 40 lat - mówi Grażyna Bruska, dyrektor Ośrodka Adopcyjnego - Fundacja "Dla Rodziny".Czytaj także:
"Nie byłem u mojej mamy w brzuszku", czyli jak mówić dzieciom o adopcji
Od czego zacząć?
Pierwszym krokiem do rozpoczęcia procedury kwalifikacyjnej jest umówienie się na spotkanie informacyjne z pracownikiem ośrodka adopcyjnego. Po rozmowie i podjęciu decyzji o rozpoczęciu procedury należy złożyć formularz zgłoszeniowy wraz z wymaganą dokumentacją.
Wśród wymaganych dokumentów znajduje się m.in. zaświadczenie o niekaralności, stanie zdrowia czy dochodach, ale także życiorys czy zdjęcia rodziny. Po ich skompletowaniu następuje proces kwalifikacyjno-diagnostyczny, który trwa ok. pół roku. Kandydaci od tego momentu mają do dyspozycji pracownika ośrodka, który staje się opiekunem rodziny.
- Opiekun przeprowadza wywiad adopcyjny w miejscu zamieszkania kandydatów. Ma on uzyskać informacje o sytuacji materialnej, bytowej oraz zdrowotnej rodziny. Następnie kandydaci do przysposobienia dziecka biorą udział w badaniach psychologicznych i pedagogicznych. To pierwszy krok do uzyskania wstępnej oceny. Całokształt zebranych informacji i diagnoz przedstawiany jest zespołowi ds. rodzin naszego ośrodka przez pracowników diagnozujących sytuację kandydatów. Tutaj też podjęta zostaje zespołowa decyzja o zakwalifikowaniu kandydatów do szkoleń, które są kolejnym elementem diagnozy. Podczas szkoleń kandydaci do przysposobienia dowiedzą się m. in., co o przysposobieniu mówi prawo, jak przebiega rozwój dziecka oraz uzyskają informacje o przebiegu procesu kształtowania się więzi w rodzinie adopcyjnej. Dodatkowo nabędą nowe umiejętności wychowawcze, zrozumieją istotę jawności adopcji oraz będą mieli możliwość poznania ludzi, którzy już adoptowali dziecko. Po ukończeniu szkolenia kandydaci otrzymają świadectwo potwierdzające ich uczestnictwo w spotkaniach szkoleniowych. Następnie ma miejsce rozmowa podsumowująca dotychczasowe etapy procedury. W dalszej kolejności przygotowywana jest opinia końcowa, zawierająca opinię o kwalifikacjach osobistych, która przedstawiana zostaje zespołowi ds. rodzin. Wtedy też zostaje podjęta decyzja dotycząca kwalifikacji kandydatów do przysposobienia. Jeśli decyzja zespołu jest pozytywna, rozpoczyna się okres oczekiwania na dziecko - wyjaśnia Joanna Bartoszewska.- Sam proces przebiega szybko i sprawnie, ale chyba mieliśmy w tym wszystkim dużo szczęścia, bo w listopadzie złożyliśmy papiery, a jakoś w lutym następnego roku zaczęliśmy chodzić na spotkania w ośrodku. Same spotkania były ciekawe i dla nas pełne emocji, bo zbliżały nas do upragnionego dziecka. Warsztaty dla mnie osobiście były dość ciężkie, tzw. prace domowe, czyli uzupełnianie przekazywanych nam materiałów o naszym życiu, o nas samych, rodzinie, poglądach. Procedura przygotowań zakończyła się w czerwcu. Wszystko było sprawnie zorganizowane, jedynie okres oczekiwania na dziecko powinien być jak najkrótszy - mówi pani Małgorzata, która z mężem kilka lat temu zdecydowała się na adopcję dziecka w jednym z gdańskich ośrodków.Czytaj też:
Ruszyła kwalifikacja par na dofinansowane zabiegi in vitro w Gdańsku
Szukają rodziców dla dziecka, nie odwrotnie
Priorytetem pracy ośrodka adopcyjnego jest znalezienie kandydatów na rodziców adopcyjnych dla dziecka i jego potrzeb, nie odwrotnie.
- Proces szkoleniowo-przygotowawczy małżonków pomaga pracownikom ośrodka poznać ich mocne strony i kompetencje, które nakładamy na potrzeby dziecka. Kandydaci dostają propozycję poznania dziecka. Pierwszy etap to zapoznanie się z dokumentacją i badaniami psychologicznymi, a kolejny - poznanie dziecka. Na każdym etapie małżonkowie samodzielnie podejmują decyzję - dodaje Grażyna Bruska.- Tylko wnikliwa analiza sytuacji kandydatów i odpowiednia diagnoza dziecka pozwala dokonać doboru odpowiedniej rodziny właściwej ze względu na potrzeby konkretnego dziecka. Kluczem jest tu bowiem nie kwestia dokonania się przysposobienia, ale powodzenie adopcji - przekonuje dyrektor POA.Jak dodaje, rodzice adopcyjni powinni zdawać sobie sprawę z tego, że nie wystarczy zaakceptować i pokochać dziecko, trzeba wiedzieć, jak mądrze postępować z dzieckiem, którego historia jest boleśnie naznaczona już od najmłodszych lat.
- Zanim sami zdecydowaliśmy się na adopcje, spotkaliśmy się z parą, która adoptowała dzieci, chcieliśmy się doradzić, porozmawiać. Oni opowiedzieli nam, co nimi kierowało, co im się podobało a co nie w całej procedurze, a co najważniejsze - poznaliśmy dzieci. Martyna, ich córka - to poznanie tego dziecka utwierdziło mnie, że bardzo chcę być mamą. Na tym spotkaniu ci znajomi przestrzegli nas, żeby nie zgadzać się na przyjęcie dziecka z nierozwiązaną sytuacją prawną - chyba jakiś znak, bo właśnie z naszym synem na początku tak było, że nie miał uregulowanej sytuacji. To spotkanie z nimi było takie ważne wtedy i przełomowe dla nas, rozmowa z kimś, kto już przeszedł ten proces jakby ułatwiła i nakierowała nas. Od jakiegoś czasu sama także rozmawiam z parą, która myśli i zaczęła już działać w sprawie adopcji - opowiada Małgorzata.
Właściwa motywacja
Dyskwalifikować do pełnienia roli rodzica adopcyjnego może brak warunków formalnych, niewłaściwa motywacja, pozostawanie w żałobie po stracie dziecka, mała refleksyjność, stan zdrowia, nieumiejętność rozpoznawania sygnałów biegnących od dziecka, zła kondycja małżeństwa.
- Ośrodek w swoich działaniach kieruje się fundamentalną zasadą dobra dziecka, które potrzebuje szczególnej ochrony i pomocy ze strony osób dorosłych. Wszelkie działania zmierzają do zapewnienia dziecku jak najlepszego środowiska rodzinnego - mówi dyrektor POA.Zgodnie z prawem, po uprawomocnieniu się postanowienia sądu o adopcji, ośrodek adopcyjny nie ma możliwości wglądu w sytuację ustanowionej w ten sposób rodziny. Wszelkie wsparcie i pomoc mogą być realizowane jedynie na wniosek rodziców adopcyjnych.
- W tym celu w naszym Ośrodku prowadzimy spotkania grup wsparcia dla osób, które przysposobiły dziecko i chciałyby uzyskać pomoc w trudnościach wychowawczych czy podzielić się swoimi doświadczeniami - dodaje.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy