Temat naturalnych i domowych porodów od kilku lat cieszy się niesłabnącą popularnością. Wiele kobiet często szuka alternatywy dla rodzenia w szpitalu. Justyna Steczkowska, Agnieszka Maciąg, Demi Moore, Meryl Streep, Julianne Moore czy Nelly Furtado - co łączy te panie i jeszcze wiele innych, sławnych mam? Wszystkie te kobiety zdecydowały się na poród w domu. Czy domowy poród jest bezpieczny i kto może się na niego zdecydować?
tak, to zupełnie inna atmosfera i przeżycie
20%
tak, ale tylko w sytuacji kiedy poród obierałby lekarz, a nie sama położna
11%
raczej nie, bałabym się, że w sytuacji zagrożenia nie będę mogła liczyć na specjalistyczną pomoc
41%
absolutnie nie, tylko szpital może zapewnić bezpieczny poród
28%
Niedługo do grupy znanych kobiet rodzących w domu zamierza dołączyć także księżna Kate Middleton, która oświadczyła, że właśnie tak planuje urodzić trzecie dziecko. Choć mają dostęp do najlepszych placówek medycznych, możliwość otrzymania najskuteczniejszych metod znieczulenia czy cesarskiego cięcia na życzenie zdecydowały się na coś zupełnie innego. Z jakiego powodu?
Bliskość i intymność kontaktu z niemowlęciem od pierwszych sekund, spokój i bezpieczeństwo domowego zacisza, brak niepotrzebnych ingerencji medycznych, własne tempo i styl rodzenia, a zwłaszcza wybrana przez siebie pozycja - to główne przyczyny, dla których kobiety wybierają dom na miejsce narodzin swojego dziecka.
Często zdarza się tak, że rodząca ma za sobą złe doświadczenia, czyli trudny, traumatyczny lub w jakimś sensie nieudany poród w szpitalnych murach.
- Rodziłam kilka lat temu w Szpitalu Wojewódzkim w Gdańsku. Wcześniej rozważałam poród w domu, jednak z kilku powodów nie zdecydowaliśmy się na tę opcję. Wybraliśmy więc z mężem szpital, gdzie umożliwia się rzekomo poród naturalny, czyli bez zbędnej ingerencji medycznej, z pomocami typu piłki, drabinki, worki, wanna. W wojewódzkim wszystko to jest dostępne, ale tylko w teorii - opowiada Joanna. - Jak przyszło co do czego, to nie mogłam skorzystać ani z wanny, ani nawet z głupiego stołeczka do rodzenia, nie mówiąc już o zmianie pozycji rodzenia. Po prostu narzucono mi poród w pozycji półleżącej na łóżku, podpięto pod dwie kroplówki z oksytocyną i na tym zakończyły się moje marzenia o porodzie naturalnym. Dlatego nie wierzę w model porodu naturalnego w szpitalu. Jedno z drugim się po prostu wyklucza - ocenia.Co to jest poród naturalny? Poród naturalny to poród fizjologiczny, siłami i drogami natury bez ingerencji medycznych. To rodząca decyduje o tym, gdzie ma się odbyć poród, ma też możliwość wyboru pozycji podczas rodzenia.
- Kobiety często mylą pojęcia porodu naturalnego i porodu siłami natury. Czasami kobieta rodzi drogami natury, ale ten poród wcale nie jest naturalny, bo jest np. nadmiernie zmedykalizowany. Tymczasem poród naturalny to taki, gdy kobieta jest świadoma, ufa swojemu instynktowi, swojemu ciału i swojemu dziecku. Do takiego porodu kobieta musi się dobrze przygotować - wybór osoby prowadzącej ciążę, dobrej szkoły rodzenia, odpowiedniej literatury ma ogromne znaczenie. Ważne jest też wsparcie i zrozumienie osoby towarzyszącej przy porodzie oraz położnej prowadzącej poród. Rodząca musi mieć poczucie, że jest szanowana, że ma prawo wyboru, to zapewni jej poczucie bezpieczeństwa, które jest kluczowe w tak intymnej sytuacji - twierdzi Karolina Kardasz, położna pracująca w szpitalu na Zaspie, prowadząca Szkołę Rodzenia Majka.Karolina, mama trojga dzieci, podczas pierwszego porodu nie miała dobrych doświadczeń. Jak mówi, było to traumatyczne przeżycie - niemiła położna, brak możliwości jakiegokolwiek sposobu relaksu czy łagodzenia bólu, obojętny lekarz. Właśnie dlatego przy drugim dziecku rozważała cesarskie cięcie, ostatecznie zdecydowała się jednak na poród drogami natury. Na miejsce narodzin wybrała
szpital przy ul. Klinicznej w Gdańsku.
- Wybór ten okazał się strzałem w dziesiątkę. Miła, przyjazna atmosfera, to mało powiedziane. Pokój z łazienką, przyrządy do ćwiczeń i przede wszystkim życzliwość położnych i lekarzy pozwoliły na w pełni świadome przeżycie porodu. Ostatnie godziny przed rozwiązaniem opiekował się mną położnik, który pomagał mi z ogromną troską i zaangażowaniem. Mimo, że przyjściu na świat mojej córki towarzyszyła grupa studentów, na której obecność wyraziłam zgodę, to uważam, że atmosfera była bardziej intymna i przyjazna niż podczas mojego pierwszego porodu. Jeśli chodzi o środki przeciwbólowe, to nic mi nie podawano, bóle porodowe łagodziły częste, ciepłe prysznice i ćwiczenia. Podano mi oksytocynę, na ok. dwie godziny przed końcem porodu, gdyż minęło kilka godzin od odpłynięcia wód płodowych i trzeba było poród przyspieszyć. Niewiele ponad rok temu urodziłam drugą córeczkę i nie zastanawiałam się w ogóle nad wyborem miejsca porodu - od razu wiedziałam, że chcę rodzić na Klinicznej - opowiada.Chociaż wiele kobiet ma wątpliwości, poród naturalny w szpitalu jest możliwy. Wszystko zależy od prawidłowości przebiegu porodu, świadomości rodzącej czy dobrych chęci personelu.
- Na pewno dyżury nocne bardziej sprzyjają porodom naturalnym. Dobrym przygotowaniem do porodu jest stworzenie preferencji porodowych, które są później omawiane z położną na sali porodowej. Porodu nie da się jednak zaplanować, to bardzo dynamiczny proces. Jako położna lubię wiedzieć, na czym najbardziej zależy mojej pacjentce, po to, by to najważniejsze wydarzenie w życiu mogła wspominać jako coś pięknego, na co miała wpływ i czuła się szanowana - wyjaśnia Karolina Kardasz.Czytaj więcej:
Bez cierpliwości, szorstkie podejście, ale warunki coraz lepsze. Jak widzimy porodówki?
Z kolei poród domowy w Polsce wciąż kojarzony jest z czymś ryzykownym. Tymczasem w wielu krajach jest dokładnie odwrotnie: to poród szpitalny jest nienaturalny. W Holandii w warunkach domowych rodzi się około 30 proc. dzieci, w Danii 10 proc., a w całej Skandynawii 60 proc. porodów domowych to porody w wodzie (w wannie lub w specjalnym basenie). Tymczasem w Polsce 40 proc. ciąż kończy się cesarskim cięciem.
Poród w domu - jak, kiedy, z kim?W Trójmieście porody w domu są od kilkunastu lat oficjalnie praktykowane i możliwe. W porodach domowych specjalizują się m.in.
doktor Roman Jankowski oraz położna Elżbieta Capierzyńska. Oboje mają już za sobą kilkaset takich przyjęć.
Kiedy należy podjąć decyzję o tym, gdzie i z kim rodzić? Jak należy do tego przygotować domostwo i siebie samą?
- Najlepsza sytuacja jest taka, gdy położna prowadząca ciążę przyjmuje poród tej pacjentki. Każda kobieta w różnym czasie podejmuje taką decyzję, ale jest wskazane, aby nie było to wcześniej niż w 21-26 tygodniu ciąży. Nie ma jakichś specjalnych przygotowań. Jeśli w domu jest łazienka z toaletą, jest bieżąca woda ciepła/zimna, ogólnie jest czysto, to w zasadzie wystarczy. Kobieta powinna być świadoma, na czym polega poród. Podsuwam wtedy lekturę do poczytania, ponadto rozmawiamy na ten temat w czasie naszych spotkań, przygotowań - mówi położna Elżbieta Capierzyńska z Domowej Szkoły Narodzin Elizabeth. Kiedy można rodzić w domu?Kiedy matka i dziecko są zdrowe, ciąża jest ciążą fizjologiczną i tzw. niskiego ryzyka, a rodząca ma zapewnioną pomoc doświadczonej położnej, a w razie potrzeby zapewniony szybki transport do szpitala - wówczas nie ma przeciwwskazań do porodu w domu. Kobieta musi jednak przejść szereg badań dodatkowych oraz mieć pełną świadomość tego, na czym taki poród polega, oraz wziąć na siebie odpowiedzialność za poród i za dziecko.
Jednak nie każda kobieta może rodzić w domu. Do porodu domowego dyskwalifikują złe wyniki badań lub nieodpowiedni stan zdrowia dziecka lub choroby matki (kardiologiczne, genetyczne itp.), jakiekolwiek powikłania w trakcie ciąży (np. cukrzyca ciążowa lub cholestaza), wcześniejsze poronienia, niewłaściwy przebieg poprzednich porodów lub cesarskie cięcie (choć jest to dyskusyjne), bardzo młody wiek matki, miednicowe położenie płodu.
Jak przebiega taki poród? - Poród przebiega spontanicznie, tyle czasu, ile dana kobieta go potrzebuje. Nie ma ingerencji, np. farmakologicznej. Jest spokój, uważność, odpowiedni klimat... kobieta robi to, na co ma ochotę. Jeśli chce iść na spacer - idziemy na spacer, gdy jest zmęczona - odpoczywa, jeśli chce wziąć prysznic - bierze prysznic - wyjaśnia Elżbieta Capierzyńska.Położna przyjmująca poród domowy może przywieźć ze sobą sprzęty przydatne do porodu: krzesełko porodowe, piłkę, worek sako, aparat TENS (przyrząd do zmniejszania bóli porodowych), itp. Czasem rodzące decydują się także na kupno lub wypożyczenie basenu do porodu w wodzie. Często poza wodnymi metodami łagodzenia bólu (tj. kąpiel, prysznic) stosowane są inne techniki refleksologii, np. masaż.
- Zdarza się, że sięgam po te techniki. Niektóre elementy wykorzystywane są nawet dość często w trakcie porodu. Refleksologia bardzo przydaje się dla kobiet w ciąży, gdy dokuczają nudności, bóle głowy, kręgosłupa, itp. Zabiegi te są nieszkodliwe, a bardzo praktyczne - zdradza Elżbieta Capierzyńska.Ustawa o Zawodzie Pielęgniarki i Położnej mówi także o wyposażeniu torby położniczej i medykamentach, które położna może podawać bez zlecenia lekarskiego, gdy zaistnieje taka konieczność, czyli np. oksytocynę czy lignocainę do znieczulenia miejscowego, jeśli zachodzi konieczność zszycia krocza. Warto pamiętać o tym, że rodząca w domu nie może liczyć na żaden medyczny rodzaj znieczulenia, jakim dysponuje szpital, czyli np. znieczulenie zewnątrzoponowe.
Jakie są minusy porodu domowego?Poród domowy w Polsce nie jest refundowany przez NFZ, dlatego kobieta, która się na taką opcję zdecyduje, musi pokryć koszt z własnej kieszeni. Wizyty w ciąży to koszt około 80-100 zł za wizytę. Natomiast pakiet okołoporodowy to koszt około 2000-3500 zł. Zawiera się w tym: przyjęcie porodu, opieka w połogu z pobraniem badań na fenyloketonurię i innych, jeśli jest taka potrzeba, wydanie dokumentacji dla dziecka. Koszt ten uzależniony jest m.in. od miejsca zamieszkania kobiety, który to jest poród, itp.
Czy poród w domu jest bezpieczny?Wiele położnych podkreśla, że im więcej stosuje się nieuzasadnionych interwencji medycznych w trakcie porodu, tym większe jest ryzyko powikłań. O zagrożeniach informuje też
Fundacja "Rodzić po Ludzku". Przyczyną wielu niebezpiecznych porodowych takich jak:
odklejenie łożyska, wypadnięcie pępowiny, krwotok poporodowy, pęknięcie macicy czy niedotlenienie dziecka, bywa stosowanie podczas porodu kroplówki z oksytocyną, leków rozkurczowych, znieczulenia, przymusowego leżenia, czy innych procedur, które są często w szpitalu wdrażane rutynowo, bez żadnego uzasadnienia. Poród domowy w Polsce - co mówią statystyki?Wg danych statystycznych znajdujących się w "Raporcie" sporządzonym przez
Stowarzyszenie "Dobrze Urodzeni", w Polsce w latach 2010-2015 w domu urodziło się 630 dzieci. Na poród domowy najczęściej decydowały się kobiety z wyższym wykształceniem i rodzące co najmniej drugi raz.
Najwięcej takich porodów odbyło się w województwach mazowieckim i wielkopolskim. Największa liczba dzieci przyszła na świat w domu w roku 2011 (110 porodów) i 2015 (136 porodów). Prawie wszystkie rodzące w domu urodziły w pozycji wertykalnej. Wiele kobiet rodziło w wodzie, a 10 kobiet urodziło w pozycji horyzontalnej. U większości kobiet drogi rodne nie zostały uszkodzone i nie wymagały interwencji w postaci zaopatrzenia chirurgicznego. Zabieg nacięcia krocza wykonano u 27 kobiet, a 347 urodziło bez uszkodzeń. Z kolei 78 kobiet miało drobne urazy.
W czasie porodów domowych rzadko dochodziło do takich powikłań, jak zwiększone krwawienie czy krwotok poporodowy. Do szpitala (z różnych przyczyn) zostało przewiezionych 105 rodzących. Wśród 630 dzieci urodzonych w domu 12 wymagało hospitalizacji, z czego 8 w ciągu pierwszej doby po porodzie.
Kobieta wybiera, gdzie chce rodzićW świetle prawa poród w domu jest jak najbardziej legalny - w Polsce obowiązuje
rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 7 kwietnia 2011 r. o tzw. standardzie okołoporodowym, w którym pada stwierdzenie, że kobieta ma prawo wyboru miejsca do porodu, tak więc poród może odbyć się również w jej domu.
Ponadto obowiązuje
Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej. Wedle tej ustawy położna jest osobą wystarczająco kompetentną do samodzielnego sprawowania opieki nad kobietą w ciąży fizjologicznej, do przyjmowania porodu siłami natury wraz z nacięciem i szyciem krocza oraz do opieki nad matką i noworodkiem w okresie poporodowym. Może również samodzielnie udzielać w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych (Art. 5 ust. 2).
Jeśli nie w szpitalu i nie w domu, to gdzie? Pojawiają się też alternatywy dla porodu domowego i tego szpitalnego, czyli tzw.
Domy Narodzin, które funkcjonują w takich krajach, jak Holandia, Szwecja, Anglia i Niemcy. Są to przyszpitalne oddziały prowadzone samodzielnie przez położne. Ich wnętrze przypomina dom, pokoje narodzin są przytulne i wyposażone w pomocne przy porodzie sprzęty. Taki Dom Narodzin działa w Polsce przy szpitalu św. Zofii w Warszawie.
Bez względu na to, gdzie zdecydujemy się rodzić, pamiętajmy, że rodząca ma swoje prawa.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
![Ponyo. W Krainie Ghibli [dwulektor]](https://s-trojmiasto.pl/zdj/c/n/49/3712/164x219/3712323__kr.webp)
Filmy