Jak pielęgnować niemowlaka? Kiedy powinniśmy udać się z maluchem do fizjoterapeuty dziecięcego? Jak ważna jest praca z dzieckiem i prawidłowa pielęgnacja od pierwszych dni? Jakie są najczęstsze błędy rodziców? O opiece nad maluchem po powrocie do domu ze szpitala porozmawialiśmy z Dorotą Juszczak i Renatą Skwierawską, fizjoterapeutkami dziecięcymi z Centrum Matki i Dziecka CM Morska.
tak, nasze dziecko potrzebowało dodatkowej opieki
32%
tak, chciała(e)m się dowiedzieć, jak prawidłowo pielęgnować dziecko
18%
nie, chociaż myślała(e)m o tym
11%
nie, nie zdecydowała(e)m się na to
39%
Czy w Polsce są jeszcze problemy z opieką poporodową?Renata Skwierawska: Wydaje się, że obecnie nie ma już problemów z opieką. Zwłaszcza gdy kłopoty zdrowotne ujawniają się w wywiadzie poporodowym lub gdy po prostu mieliśmy do czynienia z ciężkim porodem, a rodzina pozostaje dłużej w szpitalu. W takich sytuacjach udaje się zdefiniować stan i wdrożyć odpowiednią pomoc. Natomiast warto mówić głośno o tym, że po każdym porodzie powinien powstać priorytet stworzenia odpowiednich warunków dla prawidłowego rozwoju dziecka i zadbać o ich utrzymanie.
Jak pielęgnować niemowlę?
Co to oznacza?R.S.: Chodzi przede wszystkim o prawidłową pielęgnację dziecka. Przykładowo: nie kładźmy malucha ciągle na jednym boczku - niezależnie od tego, czy jest karmiony butelką, czy naturalnie. Chodzi także o odpowiednie chwytanie dziecka czy podnoszenie. Zadaniem rodziców jest wspieranie prawidłowego rozwoju i tego, aby dziecko mogło się swobodnie poruszać, dlatego np. nie zakładamy krępujących ubranek. Maluszek potrzebuje nowych bodźców, ale nie można go przebodźcowywać. Nie puszczajmy mu bardzo głośnej muzyki, nie bujajmy pod sufit. Owszem, dzieci lubią ruch, ale ważne, by ruchy były płynne, zbliżone do tego, co maluszek zaznał wcześniej u mamy. Oczywiście jeżeli rodziców coś niepokoi, to warto to skonsultować.
Na co powinniśmy szczególnie zwrócić uwagę?R.S.: To, co może nas niepokoić, to fakt, że dziecko lubi częściej patrzeć w jedną stronę, że woli jeść z jednej piersi albo na jednym ręku. Preferencji nie powinno być do roku. W takich stanach może szybko dojść do plagiocefalii, czyli odkształcenia główki na skutek układania dziecka w jedną stronę. W Centrum Matki i Dziecka CM Morska zauważamy, że dzieci z takimi problemami jest o wiele więcej niż kiedyś. Ponadto rodzice czasami mówią, że dziecko nie lubi leżeć na brzuchu. Dziecko powinno tak leżeć, chyba że ma taki zakaz od lekarza. Maluszkowi jest czasem trudno, ale takie ułożenie ułatwia aktywność, stymuluje rozwój, pozwala wymasować jelita, więc rzadziej pojawiają się kolki.
Kiedy iść z niemowlakiem do fizjoterapeuty?
Dlaczego tak ważna jest konsultacja na wczesnym etapie?R.S.: W rozwoju dziecka mówimy o określonych umiejętnościach, które powinny mieć miejsce po kolei. Im później zaczniemy rehabilitację, tym dziecko wolniej osiągnie kolejne "kamienie milowe", a sama opieka będzie dłuższa i kosztowniejsza.
Jaki jest stan wiedzy o pielęgnacji niemowląt po porodzie, w momencie gdy rodzina wraca ze szpitala do domu?Dorota Juszczak: Myślę, że świadomość rodziców jest coraz większa, a opiekunowie mają też coraz więcej źródeł informacji. Dodatkowo również obserwuje się dużo większe zaangażowanie pediatrów, którzy w razie potrzeby kierują na dalszą rehabilitację. Rodzice zauważają, że np. dziecko układa się asymetrycznie czy w literę "C", w zabawie używa tylko jednej rączki, i starają się też sami docierać do fizjoterapeutów i korzystać z konsultacji.
W przypadku gdy nie ma większych schorzeń i mamy do czynienia jedynie z obniżonym napięciem mięśniowym, trudno jest poprawić taki stan?D.J.: U dzieci zdrowych, gdy nic się nie dzieje złego zarówno pod względem ortopedycznym, jak i neurologicznym, są bardzo duże szanse, aby wyćwiczyć ten stan i aby wszystko poszło w dobrym kierunku. Natomiast konsultacja z fizjoterapeutą dziecięcym jest również ważna, aby móc zweryfikować stan zdrowia i wykluczyć zaburzenia, takie jak na przykład porażenie, i odpowiednio zaplanować opiekę. Warto zwrócić uwagę, że często na wczesnym etapie trudno jest jednoznacznie wychwycić, czy mamy do czynienia z opóźnieniem rozwoju ruchowego, czy ze wspomnianym zaburzeniem napięcia mięśniowego. To są bardzo złożone sytuacje, a ich przyczyna może być bardzo różna.
Rodzic zaczyna współpracę z fizjoterapeutą, na co powinien zwrócić uwagę?D.J.: Przede wszystkim praca rodzica jest tutaj najważniejsza, ponieważ fizjoterapeuta uczy rodziców przyjaznej pielęgnacji dziecka. Fizjoterapeuta jest tylko początkiem. Istotą opieki jest wsparcie rodziców, na których barkach pozostają domowe ćwiczenia wplecione w życie codzienne.
Pielęgnacja niemowlaka - jakie błędy popełniają świeżo upieczeni rodzice?
Jakie są podstawowe błędy świeżo upieczonych rodziców?D.J.: Najczęściej rodzice nieprawidłowo podnoszą dziecko - nieadekwatnie do jego wieku i możliwości stabilizacyjnych. Dotyczy to także noszenia. Zdarza się, że mamy mają problemy z karmieniem i najczęściej ma to związek ze złym przystawianiem do piersi. Takie rzeczy są pokazywane w szkole rodzenia, ale często się o tym zapomina, a ponadto w warunkach domowych wygląda to nieco inaczej. Warto dodać, że rodzice często zostają z pewnymi przyzwyczajeniami - stabilizują główkę dziecka, które już tego nie potrzebuje i które powinno już samo pracować w tym zakresie.
Mam wrażenie, że często pojawia się też presja czasu, aby dziecko osiągnęło pewne umiejętności we właściwym terminie. D.J.: Wynika to z faktu, że rodzice próbują szukać informacji w internecie i potem się stresują. Dodatkowo wiedza, ale i pewne emocje są przekazywane przez otoczenie - babcie czy koleżanki z pracy. Natomiast, jeśli nie ma poważnych zaburzeń, to każde dziecko rozwija się w swoim czasie i w określonych, szerokich widełkach czasowych. Nie warto tego przyśpieszać, na przykład starając się sztucznie sadzać dziecko, które jeszcze nie jest na to gotowe, otaczając je naokoło poduszkami. Jest to popularny zabieg, który jednak nie jest dobrą praktyką. Panika jest niepotrzebna, natomiast zawsze można skonsultować swoje objawy z fizjoterapeutą dziecięcym i nawet jeśli nic się nie dzieje, to jest to wartościowe spotkanie, które można potraktować jako uzupełnienie warsztatu i podniesienie umiejętności opieki. W naszym zespole jest aż pięciu fizjoterapeutów dziecięcych, którzy mają bardzo duże doświadczenie i warto z ich wiedzy skorzystać.
Od 21 listopada do 9 grudnia w Centrum Medycznym Morska odbywają się bezpłatne konsultacje ze specjalistami fizjoterapii dla dzieci do 1 roku życia. Rejestracja odbywa się pod numerem tel. 586 888 999.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy